Ngày hôm qua, cháu gái bắt đầu gọi ông nội là “ông già lẩm cẩm”. Bởi vì ông rõ là đang cầm chìa khoá ở trên tay mà cứ cuống cuồng lên đi tìm, mất nguyên cả buổi chiều không làm được gì.
Dạo này ông lạ lắm, rõ ràng người đứng trước mặt là người vẫn gặp hàng ngày, còn là hàng xóm mấy chục năm rồi, mà sao tự nhiên ông quên hẳn tên của họ. Nghĩ mãi vẫn không nhớ ra…
Ở trên nhà xuống bếp định lấy cái gì, mà sau lại quên bẵng đi, không biết xuống bếp để làm gì. Đứng một hồi cũng không nghĩ ra, lò dò đi lên phòng mới nhớ được: “À, thì ra định xuống bếp lấy cái cốc để uống nước!”
Nhiều người bắt đầu phàn nàn là ông toàn nói chuyện đâu đâu, nói một sự kiện là tới 3, 4 lần. Nói rồi mà tưởng chưa nói nên cứ lặp đi lặp lại, khiến cho người nghe phát chán. Nhiều lần các cháu phải ngắt lời: “Hiểu rồi ông ạ, ông đừng lặp lại nhiều lần nữa…”
Ngày xưa ông nói gì cũng ngắn gọn, đâu ra đó. Còn bây giờ, vòng vo Tam quốc mãi mà chưa vào đề, khiến con cái sinh ra bực mình:
– Ba muốn nói gì thì nói thẳng ra đi. Ba nói vòng vo hoài, con chẳng hiểu gì cả!
– Tao là ba mày. Tao nói tiếng Việt chứ tiếng gì đâu mà mày không hiểu hả?
Thế là ba con cãi lộn với nhau, vì những chuyện chẳng đâu.
Già hay quên đã đành, nhưng những cái cần quên thì chẳng quên mà lại nhớ dai vô chừng. Nhiều lúc ngồi ngẫm lại, những chuyện ngày xưa, bạn bè mất lòng nhau, chuyện giận hờn thù ghét của quá khứ… tự nhiên ở đâu ập về, làm tâm chẳng được an.
Già cũng dễ bị tủi thân và sợ bị cô đơn vô cùng. Lúc trước ông còn trẻ, khi ấy khỏe mạnh, cái gì cũng tự làm được. Nay tuổi già sức yếu, làm không được nữa nên đành phải nhờ con cháu. Mà nhờ vả thì nhiều lúc chúng nó không chịu làm, nếu có làm thì cũng là miễn cưỡng, nhiều khi còn kêu ca phàn nàn. Ngày xưa ông chở con đi học bao nhiêu năm trời chẳng sao. Nay không đi xe được nữa, nhờ con cháu chở đi nhà thờ, đi chùa … thì chúng nó nói ở nhà tu tâm là đủ rồi, việc gì phải đến nhà thờ hay chùa chiền. Muốn đi ra ngoài dạo phố thì chúng nó bảo ngoài phố có gì hấp dẫn đâu, ở nhà nghỉ ngơi đi làm gì cho mệt…
Thế là ông tủi thân. Ông bỗng nhớ đến câu chuyện như thế này:
Một người cha già trí nhớ đã không còn minh mẫn ngồi hóng gió cùng con trai trước hiên nhà. Nghe thấy tiếng động trong lùm cây, ông hỏi con trai:
– Cái gì vậy con?
Người con trai trả lời:
– Một con quạ ạ.
Vài phút trôi qua, người cha lại hỏi con trai:
– Cái gì vậy nhỉ?
Người con trả lời:
– Cha, con đã nói với cha rồi. Đó là một con quạ.
Một lúc nữa lại trôi đi, người cha già tiếp tục:
– Cái gì thế con nhỉ?
Đến lúc này, người con trai không còn giữ được bình tĩnh, anh sẵng giọng:
– Đó là một con quạ, một con quạ! Tại sao cha cứ hỏi đi hỏi lại con cùng một câu hỏi thế? Con đã nói rồi mà, đó chỉ là một con quạ!”
Thoáng chút ngần ngừ, người cha đi vào phòng mình, mang ra một cuốn nhật kí đã cũ nát. Cuốn sổ ông giữ gìn kể từ khi người con trai ra đời. Mở một trang, người cha đưa cho cậu con trai đọc. Khi người con trai đón lấy, anh ta thấy những dòng chữ được viết trong nhật kí như sau: “Hôm nay, đứa con trai bé bỏng 3 tuổi ngồi cùng tôi trên ghế sô-pha. Khi một con quạ đậu trên cửa sổ, con trai đã hỏi tôi 23 lần rằng đó là cái gì, và tôi cũng đã trả lời 23 lần rằng đó là một con quạ. Tôi nựng con mỗi lần nó hỏi tôi cùng một câu hỏi, lặp đi lặp lại 23 lần. Tôi không hề cảm thấy khó chịu, mà trái lại, càng yêu thương đứa con ngây thơ bé bỏng này hơn…”
Nghĩ đến đây, sống mũi ông hơi cay cay. Ông đã từng trải qua biết bao biến cố còn khó khăn, kinh khủng hơn cái cảnh tuổi già buồn tủi và cô đơn này. Có nhiều chuyện còn khiếp đảm hơn nhiều so với sự cô độc, mà ông đã vượt qua được tất cả. Vậy thì chút trở ngại lúc cuối đời này có đáng gì đâu. Ông sẽ yêu thương con cháu nhiều hơn, làm chỗ dựa tinh thần và gắng không làm phiền đến chúng. Chúng cũng có gia đình, cũng đang vật lộn mưu sinh sống…
Ông bỗng nhớ đến một câu cho tuổi già:
“Hãy để tuổi của bạn ngày một già đi, nhưng đừng để điều đó xảy ra với trái tim của bạn” – Haley.
Khi tuổi của chúng ta càng cao thì nhiều chức năng của cơ thể càng bị suy giảm, sức khỏe càng yếu dần. Chính vì thế, người cao tuổi (NCT) dễ mắc bệnh và bệnh mạn tính cũng thường hay bị tái phát. Sau đây là một số nhóm bệnh thường gặp ở người cao tuổi.
Bệnh về hệ thần kinh trung ương: hầu hết NCT do hệ thần kinh trung ương bị lão hóa dần nên làm cho trí nhớ kém, hay quên, cá biệt mắc một số bệnh như: Parkinson hoặc Alzheimer.
Bệnh về hệ thống tuần hoàn: trong số các bệnh về tim mạch ở NCT thì bệnh xơ vữa động mạch, bệnh thiểu năng mạch vành, bệnh tăng huyết áp… chiếm một tỷ lệ đáng kể. Trong một số trường hợp, các loại bệnh này thường thấy ở những người béo phì, nghiện bia, rượu chiếm tỷ lệ cao hơn những người không nghiện bia rượu.
Khám bệnh cho người cao tuổi
Bệnh về hệ hô hấp: bệnh viêm họng, viêm phế quản mạn tính, giãn phế quản, tâm phế mạn tính, hen phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là những bệnh gặp khá nhiều ở NCT, nhất là ở những người có tiền sử hoặc đang hút thuốc lá, thuốc lào, những người sống trong tình trạng thiếu dưỡng khí như: nhà chật hẹp, thiếu ánh sáng, khói bếp nhiều…
Bệnh về hệ xương khớp: đau xương, khớp, thoái hóa khớp nhất là đốt sống thắt lưng, khớp gối hoặc bệnh gút làm cho người bệnh đau đớn, lo lắng, buồn chán, nhất là khi thay đổi thời thiết. Thoái hóa khớp gối, gây biến chứng cứng khớp gây đau khớp gối và vận động khó khăn mỗi buổi sáng lúc bắt đầu ngủ dậy. Triệu chứng đau nhức các khớp xương tương đối phổ biến ở NCT, đặc biệt là về đêm gây khó chịu ảnh hưởng đến sức khỏe và gây mất ngủ hoặc ngủ không sâu, không ngon giấc.
Bệnh về đường tiêu hóa: NCT rất dễ mắc bệnh rối loạn tiêu hóa như: ăn không tiêu, đầy hơi, chướng bụng, táo bón hoặc tiêu chảy. Táo bón là một bệnh do nhiều lý do khác nhau nhưng trong đó có một lý do mà NCT hay gặp phải là ít vận động. NCT thường ngồi một chỗ thêm vào đó ít ăn rau, uống ít nước cho nên phân ứ lại lâu ngày ở trực tràng làm cho các mạch máu trực tràng giãn ra gây nên bệnh trĩ. NCT cũng có thể mắc bệnh viêm loét dạ dày-tá tràng, trào ngược thực quản hoặc viêm đại tràng mạn tính. Các loại bệnh dạng này thường làm cho NCT rất khó chịu, gây lo lắng, ăn không ngon, ngủ không ngon giấc hoặc kém ngủ, mất ngủ kéo dài. Mất ngủ lại làm cho nhiều bệnh tật phát sinh.
Bệnh về hệ tiết niệu-sinh dục: NCT cũng rất dễ mắc các bệnh về hệ tiết niệu- sinh dục, đặc biệt là u xơ tiền liệt tuyến hoặc ung thư tiền liệt tuyến. Những bệnh về sinh dục-tiết niệu thường có hiện tượng đi tiểu nhiều lần, tiểu dắt, tiểu són, nhất là vào ban đêm gây nhiều phiền toái cho NCT.
Ngoài ra, ở NCT cũng thường bị rối loạn một số chỉ số về mỡ máu (cholesterol, triglycerid), rối loạn về chức năng gan (SGOT, SGPT), đái tháo đường,…
Do đó, NCT nên đi khám bệnh định kỳ, tập thể dục đều đặn, có chế độ dinh dưỡng hợp lý; không nên uống rượu, bia, không nên hút thuốc lá, thuốc lào, luôn giữ cho mình một tinh thần lạc quan, vui vẻ.
Khi về già, sẽ có những thay đổi bất thường trên cơ thể, khiến người già cảm thấy khó khăn hơn trong quá trình sinh hoạt hàng ngày. Bạn đừng xem nhẹ vì đó có thể là dấu hiệu báo trước những căn bệnh người già gây ra do tuổi tác đấy!
Nhờ vào sự tiến bộ của khoa học và y tế, sức khỏe con người ngày càng được cải thiện và chăm sóc tốt hơn, nhờ vậy tuổi thọ cũng cao hơn xưa. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc những người lớn tuổi có thể tránh được các vấn đề sức khỏe tất yếu thường thấy như chứng bệnh loãng xương hay bệnh Alzheimer. Ngược lại, hơn bao giờ hết, chúng ta cần quan tâm đến sức khỏe để giữ cho xương, bụng và não luôn trong tình trạng tốt nhất. Bước đầu tiên để hiện thực hóa được điều này chính là bạn cần biết được tình trạng sức khỏe của mình và biết các triệu chứng của bệnh để có thể tìm ra cách phòng ngừa cũng như điều trị triệt để.
Làm thế nào để giữ cho xương chắc khỏe luôn là vấn đề băn khoăn đối với những người cao tuổi vì khi về già. Những mô xương cũ bị hủy sẽ nhiều hơn số mô xương mới được tạo ra, khiến xương bạn mỏng dần và yếu đi. Thay đổi này dẫn đến tình trạng loãng xương, một căn bệnh khiến xương của bạn yếu hơn và dễ bị chấn thương khi vấp ngã hoặc khi thực hiện những hoạt động thể chất hàng ngày. Hơn 1,5 triệu ca gãy xương xảy ra là do bệnh loãng xương. Tuy nhiên, vấn đề đáng lo ngại là triệu chứng bệnh không dễ nhận thấy, vì vậy để chắc chắn, bạn nên khám bác sĩ để được kiểm tra mật độ xương với phương pháp chụp DEXA nhằm xác định tình trạng sức khỏe của xương. Phương pháp này không chỉ chẩn đoán được bệnh loãng xương mà còn xác định được những bệnh khác liên quan đến xương, chẳng hạn như tình trạng mật độ xương thấp.
Bệnh về mắt thường khá phổ biến ở những người cao tuổi, đáng chú ý nhất là thoái hóa điểm vàng và tăng nhãn áp.
Trong mắt có một phần được gọi là điểm vàng cho phép bạn có khả năng nhìn được chi tiết rõ ràng hơn. Khi bệnh xuất hiện, điểm vàng này sẽ bị phá hủy theo thời gian. Những người ở độ tuổi 50 có 2% nguy cơ mắc thoái hóa điểm vàng, nhưng đối với những người trên 75 tuổi, tỷ lệ này tăng cao tới 30%.
Bệnh tăng nhãn áp là tình trạng gia tăng áp lực chất lỏng bên trong mắt và dần dần có thể làm hỏng các dây thần kinh thị giác. Ban đầu bệnh sẽ không biểu hiện triệu chứng cụ thể, nhưng sau đó bệnh sẽ tác động đến tầm nhìn ngoại vi của người bệnh và cuối cùng là ảnh hưởng trực tiếp đến tầm nhìn. Nếu bệnh không được theo dõi và chữa trị kịp thời thì bệnh nhân có thể bị mù. Theo kết quả khảo sát trên 3 triệu người mắc bệnh tăng nhãn áp, thì chỉ một nửa có triệu chứng. Bạn đừng quên đến gặp bác sĩ nhãn khoa hoặc chuyên viên đo mắt thường xuyên để kiểm tra mắt và xác định những vấn đề liên quan đến tầm nhìn của mắt nhé!
Một trong những vấn đề nghiêm trọng khác thường thấy ở những người trên 65 tuổi chính là tình trạng bị mất thính lực. Presbycusis (giảm thính lực khi về già) là biểu hiện thường thấy nhất ở mất thính lực do tác động của tuổi tác, tình trạng phổ biến thứ hai là mất thính lực do tiếng ồn do người bệnh thường xuyên tiếp xúc với âm thanh có cường độ lớn. Trong cả hai trường hợp trên thì khả năng nghe những tần số âm thanh cao sẽ bị mất dần đi. Bạn có thể gặp khó khăn khi lắng nghe những âm gió trong cuộc hội thoại như âm “S”, giọng nói của phụ nữ hoặc trẻ em.
Việc mất thính giác sẽ ảnh hưởng đến các mối quan hệ gia đình hay bạn bè, vì vậy bạn nên khám bác sĩ định kỳ để được kiểm tra thính giác và dùng máy trợ thính nếu cần nhé!
Quá trình lão hóa bình thường không ảnh hưởng mạnh tới trí nhớ của bạn, nhưng tình trạng mất trí nhớ vẫn có thể xảy ra ở một thời điểm nhất định. Suy giảm nhận thức nhẹ là một thuật ngữ y tế dùng cho tình trạng giảm trí nhớ do tuổi tác, nhưng nghiêm trọng hơn so với giảm trí nhớ do quá trình lão hóa bình thường. Người mắc chứng suy giảm nhận thức nhẹ thường hay nhớ trước, quên sau và gặp khó khăn khi được giao những công việc như tính toán hay những công việc đòi hỏi nhiều công đoạn. Các nghiên cứu đã chỉ ra có khoảng 10% đến 20% những người trên 65 tuổi có thể mắc phải chứng suy giảm nhận thức nhẹ. Suy giảm nhận thức nhẹ có thể tiến triển thành bệnh Alzheimer – tình trạng bệnh không thể phục hồi của não. Người mắc bệnh Alzheimer sẽ mất dần khả năng suy nghĩ và ghi nhớ, cuối cùng bệnh nhân không có khả năng thực hiện những việc cơ bản nhất. Những người bị Alzheimer đầu tiên sẽ nhận thấy trí nhớ không còn khả năng ghi nhớ như xưa nữa.
Bệnh suy giảm nhận thức có thể gây ra nhiều ảnh hưởng. Do vậy, khi nhận thấy chính mình hay người thân xuất hiện những triệu chứng của bệnh suy giảm nhận thức thì bạn hãy đến khám bác sĩ để xác định được tình trạng chính xác ngay nhé!
Đây là một trong những vấn đề khó nói nhưng khá phổ biến ở người cao tuổi. Có hơn 26% nữ giới và 16% nam giới trên 65 tuổi gặp rắc rối với táo bón mãn tính. Bác sĩ xác định bệnh táo bón thông qua việc người bệnh có nhu cầu đi vệ sinh ít hơn 3 lần mỗi tuần và nếu đi sẽ gặp tình trạng phân cứng, khô hơn bình thường. Một trong những nguyên nhân khiến bạn bị táo bón là do thiếu chất xơ trong khẩu phần ăn uống hàng ngày, mất nước và thiếu hoạt động thể chất. Nữ giới trên 50 tuổi có nguy cơ mắc chứng són tiểu cao vì ở giai đoạn này, các nhóm cơ vùng chậu sẽ yếu đi nhiều và không còn đủ khả năng kiểm soát bàng quang. Sự lão hóa ở nam giới biểu hiện qua tuyến tiền liệt phì đại và cũng có khi són tiểu. Khi nhận thấy những dấu hiệu của táo bón hay bệnh són tiểu, bạn nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời nhé!
Đây là một dạng bệnh khá phổ biến khác được ghi nhận ở những người trên 65 tuổi. Viêm khớp xảy ra khi các chất lỏng và sụn trong khớp bị mòn đi, khiến xương cọ vào nhau gây đau. Dạng viêm khớp thường gặp và gây ảnh hưởng đến sức khỏe người lớn tuổi là thoái hóa khớp, hệ quả do hao mòn các khớp xương, đặc biệt là ở các ngón tay, hông, đầu gối, cổ, cổ tay và cột sống. Hiện tại đã có những phương pháp y khoa giúp điều trị bệnh viêm khớp, vì vậy bạn đừng ngần ngại tham khảo ý kiến của các bác sĩ để được giúp đỡ khi gặp phải tình trạng viêm khớp nhé!
Con người già đi thường cảm thấy khó khăn để giữ được thăng bằng. Theo ghi nhận, có hơn 40% số người được khảo sát cho biết họ đã gặp những rắc rối để giữ được thăng bằng trong suốt cuộc đời, trong đó có 24% những người trên 72 tuổi gặp phải tình trạng chóng mặt. Nguyên nhân chính của việc này thường được ghi nhận là do vấn đề của tai trong, bên cạnh đó còn có các nguyên nhân khác như do thuốc hay do gặp phải những bệnh lý khác. Nếu bạn cảm thấy chóng mặt, xây xẩm mặt mày hay nhìn thấy mọi thứ xung quanh quay cuồng kể cả khi bạn đang ngồi thì tốt nhất bạn nên đến khám bác sĩ càng sớm càng tốt.
Khi đến giai đoạn lão hóa, tim của chúng ta có thể sẽ phải nỗ lực hoạt động hơn bình thường rất nhiều để có thể bơm máu đi khắp cơ thể. Khi cơ thể không bị tác động nhiều bởi quá trình lão hóa, sẽ chỉ có những thay đổi nhỏ trong hệ tim mạch và hệ tuần hoàn. Tuy nhiên, những thay đổi lớn hơn có thể dẫn đến bệnh tim và những vấn đề liên quan đến tim như đau tim hoặc đột quỵ. Thực tế, bệnh tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở nữ giới và nam giới trên 65 tuổi. Những triệu chứng thường gặp như xuất hiện những cơn đau ngực, cảm giác khó thở, buồn nôn, chóng mặt.
Bên cạnh đó, đối với một số chị em phụ nữ, bệnh còn có những triệu chứng khác như xuất hiện những cơn đau ngực không rõ ràng, đổ nhiều mồ hôi, khó thở, suy nhược và mệt mỏi, đau nhức ở xương hàm, cánh tay, lưng hoặc ở dạ dày. Các triệu chứng của đột quỵ như méo miệng, nói chuyện khó khăn và yếu tay chân. Khi bạn hay những người xung quanh gặp trường hợp kể trên thì bạn nên gọi điện thoại cấp cứu 115 ngay để được can thiệp kịp thời nhé!
Mặc dù bệnh tiểu đường có thể xảy ra với mọi đối tượng ở mọi độ tuổi, nhưng người lớn tuổi có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cao hơn những người còn lại. Nghiên cứu tại Mỹ cho thấy có hơn 25% những người trên 60 tuổi mắc phải căn bệnh nguy hiểm này. Tình trạng này xuất hiện khi lượng đường trong máu của bạn (lượng đường bao gồm cả glucose) ở ngưỡng quá cao, gây ra những biến chứng như tổn thương mắt, thần kinh, thận cũng như làm tăng tỷ lệ mắc bệnh tim và đột quỵ. Những dấu hiệu cho thấy bệnh đang hình thành là cảm giác cực kỳ thèm ăn hoặc khát nước, cơ thể mệt mỏi, có nhu cầu đi tiểu thường xuyên và thị lực giảm sút. Nếu gặp phải những triệu chứng trên, bạn hãy đến gặp bác sĩ để được kiểm tra.
Khi về già, bệnh tật là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là chúng ta không thể can thiệp được gì. Nếu chăm sóc đúng cách kết hợp với chế độ dinh dưỡng hợp lý, chúng ta có thể cải thiện được phần nào tình trạng sức khỏe cho người thân cũng như cho chính mình. Điều quan trọng là thường xuyên theo dõi những thay đổi trên cơ thể để phát hiện kịp thời những căn bệnh do tuổi tác gây ra.
Nguồn: Hello Bác sĩ
Ai cũng có nguy cơ mắc rối loạn tiền chứ không phải chỉ riêng phụ nữ, thậm chí ngay cả trẻ nhỏ, người già và thanh niên cũng mắc phải hội chứng này.
Tiền đình không chừa một ai, nhất là người già
Lâu nay nhiều người vẫn thường nghĩ chỉ phụ nữ mới mắc rối loạn tiền đình, nhưng thực tế không phải vậy bởi đây là hội chứng có tỷ lệ mắc đồng đều ở cả 2 giới và có thể gặp ở mọi lứa tuổi.
Bác sĩ chuyên khoa I Vũ Hải Yến (bác sĩ chuyên khoa Thần kinh) cho biết, hội chứng tiền đình thường có biểu hiện rõ ràng nhất ở độ tuổi từ 30 đến 50 tuổi. Còn riêng đối với người cao tuổi tỷ lệ mắc tiền đình cũng không phải là thấp, tuy nhiên biểu hiện dễ bị nhầm lẫn hoặc kết hợp với một số bệnh khác.
Bác sĩ Vũ Hải Yến cho biết, người già cũng bị rối loạn tiền đình nhưng biểu hiện hay nhầm với các bệnh khác.
Rối loạn tiền đình ở người cao tuổi cũng giống như những đối tượng khác, được chia ra làm 2 loại đó là tiền đình trung ương và tiền đình ngoại biên. Hệ thống tiền đình ngoại biên nằm ở tai trong của con người (gồm hệ thống vòng bán khuyên, ốc tai, thần kinh tiền kinh), còn hệ thống tiền đình trung ương nằm ở phần hành – cầu não (nhân tiền đình, các đường dẫn truyền trong não).
Có nhiều nguyên nhân và yếu tố nguy cơ làm gia tăng hội chứng tiền đình, các nhóm nguyên nhân có thể kể đến do viêm (virus, vi khuẩn, ký sinh trùng…), do chuyển hóa và bệnh lý mạch máu (rối loạn chuyển hóa lipid, xơ vữa mạch máu, đái tháo đường, tăng huyết áp, nhồi máu động mạch…), do u (chèn ép cơ quan tiền đình) và do vấn đề dinh dưỡng, lối sống và môi trường.
Tuyệt đối không chủ quan với những cơn chóng mặt đột ngột
Triệu chứng điển hình nhất của rối loạn tiền đình là chóng mặt và mất thăng bằng. Đối với tiền đình ngoại biên triệu chứng đặc trưng đó là chóng mặt, còn với tiền đình trung ương đa phần là do rối loạn vận động, tức là rối loạn thăng bằng.
Chóng mặt trong trong hội chứng tiền đình phải có triệu chứng cụ thể đó là khi người bệnh cảm thấy mọi vật xoay quanh mình và mình xoay quanh mọi vật, một triệu chứng nữa là sợ ngã hoặc là ngã thật trong khi môi trường xung quanh không có tác động gì, hay nói cách khác là bề mặt hoàn toàn bằng phẳng.
Còn đối với triệu chứng rối loạn thăng bằng ở hội chứng tiền đình cũng có sự khác biệt, bởi cơ thể của con người vốn sẽ thích nghi với môi trường, nhưng khi không thích nghi được thì nó sẽ dẫn đến triệu chứng và sẽ bị bệnh.
Người cao tuổi không nên chủ quan với các biểu hiện chóng mặt cấp tính. Ảnh minh họa.
Khi người cao tuổi xuất hiện những triệu chứng trên thường không nghĩ ngay đến hội chứng tiền đình mà nghĩ rằng đang mắc bệnh liên quan đến huyết áp hoặc thiểu năng tuần hoàn não…Hay nhiều người lại lo lắng quá, khi có biểu hiện loạng choạng, chóng mặt, vã mồ hôi…đã nghĩ đến rối loạn tiền đình và đi khám, nhưng thực tế lại không phải vậy. Trong trường hợp đó, nếu không được thăm khám bởi các bác sĩ chuyên khoa thì rất dễ bị chẩn đoán nhấm.
Bác sĩ Hải Yến cho rằng, rối loạn tiền đình không khó để nhận biết, bởi chỉ cần thăm khám lâm sàng như mô tả cơn chóng mặt cho bác sĩ, mô tả triệu chứng…từ đó bác sĩ sẽ đưa ra được chẩn đoán.
Như đã nói trên, rối loạn tiền đình do 3 nhóm nguyên nhân chính đó là viêm, mạch máu (nuôi dưỡng) và u khối. Bởi vậy, mọi người có thể phòng tránh được ở 2 phần là viêm và mạch máu.
Đó là tránh viêm nhiễm từ môi trường xung quanh, vệ sinh các cơ quan lân cận tình đình như tai – mũi – họng. Riêng về mạch máu thì cần kiểm soát tốt vấn đề mỡ máu, cùng với đó là hạn chế chất kích thích, tăng cưỡng tập luyện thể thao …
Người cao tuổi thường có hệ miễn dịch và sức đề kháng kém, bởi vậy việc chăm sóc dinh dưỡng hàng ngày có vai trò hết sức quan trọng không chỉ đối với việc phòng bệnh tiền đình, mà còn phòng được nhiều căn bệnh khác. Theo đó, người cao tuổi cần xây dựng chế độ ăn, bổ sung dinh dương cân bằng và hợp lý, tốt nhất nên đi khám và có sự tư vấn của bác sĩ. Ngoài ra, trong cuộc sống hàng ngày có thể bổ sung các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể thông qua việc uống sữa hoặc các chế phẩm sữa dành riêng cho người già, bởi trong thực phẩm đôi khi các vi chất không thể có đầy đủ được.
Nguồn: http://khampha.vn/suc-khoe/tien-dinh-noi-am-anh-cua-nguoi-cao-tuoi-nhung-hay-bi-nham-be…
Thoái hóa cột sống là nỗi sợ hãi của bất kể ai khi bước qua tuổi 50, tuy nhiên chúng ta hoàn toàn có thể phòng được ngay từ khi còn trẻ.
Không chỉ người già, mà trung niên đã bắt đầu bị thoái hóa cột sống
Thoái hóa cột sống là bệnh người cao tuổi khó tránh khỏi và đây được coi là “cơn ác mộng” đối với người người trưởng thành, nhất là ở tuổi sau 40. Thống kê cho thấy, có khoảng 60%-80% người trưởng thành sẽ có ít nhất một đợt đau lưng trong đời. Khi một người đã bị đau thắt lưng một lần, 40%-50% sẽ có lần thứ 2 lặp lại trong cùng năm, và 50% sẽ tái phát vào một lúc nào đó.
Điều đáng nói là khi xuất hiện triệu chứng đau lưng, nhiều người thường bỏ qua và tự đưa ra một nguyên nhân ngẫu nhiên nào đó. Chính vì thế, những cơn đau lưng này lâu dần gây nên rối loạn một số chức năng như không thể ngôi yên, nằm yên; không vận động được mạnh; thậm chí làm việc cá nhân như tắm, vệ sinh cũng gặp khó khăn…vKhi đó nhiều người mới đến gặp bác sĩ và tình trạng đã nặng, thậm chí phải nhập viện điều trị.
Bác Phạm Thị Thu Hà cho biết những người từ 38 tuổi trở lên đã bị thoái hóa cột sống.
Bác sĩ Phạm Thị Thu Hà – Phó khóa Nội tiết và Cơ xương khớp (Bệnh viện Lão khoa Trung ương) cho biết, không phải ở người cao tuổi mà những người trên 38 tuổi đã có nguy cơ bị thoái hóa cột sống, hay đau cột sống thắt lưng do thoái hóa. Biểu hiện ban đầu của thoái hóa cột sống đó là đau khi vận động, giảm khi nghỉ ngơi.
Bác sĩ Hà cho biết, ngoài ra cũng có một sống trường hợp không vận động cũng đau, hau đau về đêm…những trường hợp này thường đâu do viêm.Với trường hợp này thì cần phải tìm các bệnh lý về viêm, ví dụ viêm cột sống đĩa đệm, lao cột sống, ung thư di căn…
Không chủ quan với những cơn đau lưng
Triệu chứng điển hình nhất của thoái hóa cột sống đó là xuất hiện những cơn đau, tuy nhiên cơn đau này lại không gây nguy hiểm ngay tức thì, có lúc xuất hiện, có lúc lại mất đi nên nhiều người thường không để ý đến. Chính sự chủ quan này khiến cho các địa đệm bị tổn thương và khi đã bị tổn thương quá mức thì sẽ kéo theo nhiều hệ lụy khác với sức khỏe. Chính vì thế, khi xuất hiệu một số dấu hiệu lâm sàng cần nghĩ ngay đến thoái hóa cột sống và đi khám để được chẩn đoán chính xác nhất.
Người cao tuổi không nên chủ quan với những cơn đau lưng.
Dấu hiệu đầu tiên của thoái hóa cột sống đó là xuất hiện các cơn đau cấp tính. Đó là đau sau khi xuất hiện tác động mạnh, đột ngột hoặc trái tư thế. Với cơn đau cấp tính có thể sẽ mất dần trong vòng 1 đến 2 tuần.
Dấu hiệu thứ hai là các cơn đau mãn tính, biểu hiện là đau âm ỉ và hạy bị tái phát. Nguyên nhân do đĩa đệm thoái hóa nhiều, sức đàn hồi của đĩa đệm kém, giảm khả năng chịu lực, có phần lồi ra phía sau kích thích các nhánh thần kinh.
Một dấu hiệu khác đó là đau cột sống vùng thắt lưng, kết hợp với đau thần kinh tọa ở một hoặc 2 bên sau đó lan xuống mông, đùi, cẳng chân…vCòn thoái hóa đốt sống cổ thì đau chủ yếu ở vùng cổ gáy. Khi có dấu hiệu chèn ép rễ thần kinh cánh tay thì thấy đau cột sống cổ lan xuống vai, tay. Nếu để lâu không được chú ý điều trị có thể để lại các biến chứng như đau, yếu, tê bì, teo cơ tay, do tổn thương các rễ thần kinh cổ chi phối cánh tay…
Đừng để đến khi đau mới lo phòng bệnh
Với những người bị thoái hóa, thường chỉ khi nào xuất hiện cơn đau không thể chịu đựng được mới đến bệnh viện thăm khám và điều trị. Bác sĩ Hà cho biết, chính việc cố chịu đựng những cơn đau khiến bệnh càng nặng thêm.
Phòng thoái hóa đốt sống phải ngay từ khi còn trẻ.
Khi bị đau do thoái hóa cột sống, người bệnh có nhiều biện pháp để điều trị, đó là dùng các kỹ thuật điều trị tiên tiến của tây y hiện nay. Ngoài ra, có thế có các phương pháp hỗ trợ điều trị hiệu quả như xoa bóp, bấm huyệt, dùng các dụng cụ hỗ trợ…
Riêng đối với các phương pháp, bài tập phục hồi chức năng thì cần phải có sự tư vấn của các bác sĩ, bởi mỗi bài tập phù hợp với từng tổn thương ở vùng cột sống khác nhau.
Tuy nhiên, để có một cột sống khỏe mạnh thì việc phòng bệnh là vô cùng quan trọng. Theo đó, việc phòng bệnh có thể xuất phát từ việc rèn luyện, sinh hoạt và ăn uống hàng ngày. Với người cao tuổi, hạn chế làm việc nặng gây áp lực cho cột sống, tập luyện thể thao phù hợp với độ tuổi và sức khỏe của mình. Đặc biệt, cần có chế độ dinh dưỡng phù hợp, bổ sung thêm các loại sữa chuyên dành cho người già, bởi trong sữa không chỉ có các chất dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể, mà còn có các khoáng chất, vi chất rất tốt cho xương khớp.
Nguồn: http://khampha.vn/suc-khoe/thoai-hoa-cot-song-noi-am-anh-cua-nguoi-gia-dung-de-dau-moi-…
ĐẶT VẤN ĐỀ
Mất trí nhớ phá vỡ cuộc sống hàng ngày, không phải là một phần điển hình của tuối già mà có thể là triệu chứng của bệnh Alzheimer; một bệnh trầm trọng của não bộ. Bệnh này là nguyên nhân gây ra suy giảm trí nhớ, giảm khả năng tư duy (suy nghĩ, giải quyết vấn đề đặt ra hợp lý) và các kỹ năng cuộc sống bình thường.
Alois Alzheimer là bác sĩ người Đức mô tả căn bệnh này đầu tiên năm 1906 từ bệnh nhân Auguste D. của ông, và về sau căn bệnh này mang tên ông. Bệnh Alzheimer phổ biến nhất ( 50 – 80 %) trong nhóm bệnh gây sa sút tâm thần; các nguyên nhân khác bao gồm sa sút tâm thần do mạch máu, do nhiều nguyên nhân hỗn hợp, do bệnh lý thể Lewy và sa sút do nguyên nhân từ vùng trán thái dương của não bộ. Hiện tại chưa có “phương thuốc” chữa khỏi bệnh Alzheimer nhưng có thể điều trị triệu chứng và chăm sóc hiệu quả cho người bệnh. Các nhà khoa học đang nỗ lực nghiên cứu tìm kiếm phương pháp điều trị và làm chậm tuổi khởi phát bệnh cũng như phòng ngừa không cho bệnh tiến triển nhanh hơn. Bệnh Alzheimer là nguyên nhân gây tử vong thứ 7 ở Hoa Kỳ.
Những năm gần đây, khi tuổi thọ trung bình ngày càng cao thì tỷ lệ bệnh Alzheimer cũng sẽ tăng. Từ 60 tuổi, có thể sớm hơn, chúng ta cần khám chuyên khoa để nhận biết những dấu hiệu của rối loạn trí nhớ như suy giảm nhận thức nhẹ (Mild Cognitive Impairment – CMI), đặc biệt khi có các biểu hiện kèm theo như khó hoàn tất công việc hàng ngày vì “quên vặt hay lúc nhớ lúc không”, hoặc có những thay đổi khí sắc và cảm xúc, …
I/. 10 DẤU HIỆU CẢNH BÁO BỆNH ALZHEIMER
Mọi người đều trải qua một hoặc nhiều các dấu hiệu mất trí nhớ ở mức độ nặng nhẹ khác nhau. Sau đây là 10 dấu hiệu, nếu có, nên đi thăm khám chuyên khoa thần kinh, tâm thần càng sớm càng tốt.
Quên tên người đã quen biết từ trước hoặc quên một công việc nào đó đã sắp xếp để làm nhưng vào một lúc nào đó nhớ lại được (rằng mình đã quên). Một trong các dấu hiệu chung nhất là quên những điều mới được nhắc tới. Quên thời điểm, sự kiện hàng ngày, do đó hỏi đi hỏi lại người thân, hay phải nhờ đến sổ ghi nhắc nhở.
Có lúc làm sai hoặc không làm được, phải cần đến sổ ghi nhắc nhở. Ví dụ: giảm khả năng ra dự định, kế hoạch hoặc tiếp tục theo đuổi công việc, có thể quên món ăn quen thuộc hay các khoản thanh toán hàng tháng. Có thể khó tập trung lâu để làm một việc nào đó mà trước kia đã làm bình thường suôn sẻ.
Từng lúc cần người trẻ giúp sử dụng vật dụng trong nhà như khởi động lò vi-ba hay nhớ giờ kênh truyền hình sẽ đón xem. Đôi khi không biết đến những nơi trước kia thân thuộc, không biết tiền còn nhiều hay ít, quên cả nguyên tắc trò chơi thích thú.
Không theo dõi dấu vết thời gian, mùa và khoảng thời gian, có thể hiểu sai điều gì nếu không xảy ra tức thì. Đôi khi quên nơi đang ở và đến đây bằng cách nào.
Đây là một dấu hiệu bệnh Alzheimer, đọc chữ kém, không biết khoảng cách xa gần, khó xác định màu sắc. Có thể không biết tấm gương trước mặt và nghĩ có người trong đó.
Không ráp nối được các ý nghĩ khi nói chuyện, ngưng giữa chừng, hết ý nghĩ để tiếp tục câu chuyện dở dang và do đó tự lặp lại. Có cố gắng tìm từ, chữ để nói hoặc viết nhưng khó tìm đúng từ muốn ói.
Mất khả năng quay lại tìm đúng chỗ cũ, đôi lúc nói “ai lấy mất rồi!”.
Xử lý, giải quyết hay làm sai việc gì đó trong một khoảng thời gian, ví dụ nhìn nhận sai về tiền bạc của mình, cho không đúng đối tượng. Ít chú ý đến ăn mặc, giữ quần áo không sạch.
Đôi khi cảm thấy mệt mỏi, chán với công việc, với người thân và với những trao đổi bên ngoài. Người bệnh có thể bắt đầu tự tránh xa các hứng thú trước đó, các hoạt động quan hệ bên ngoài, không liên lạc bạn bè đồng đội, láng giềng hay không biết kết thúc một cách hứng thú.
Cư xử hàng ngày theo cách của mình, trở nên cáu kỉnh khi sinh hoạt thường lệ bị thay đổi hay gián đoạn. Người bệnh có thể trở nên lẫn lộn, nghi ngờ, phiền muộn , lo âu hay quá sợ sệt. Có thể làm đảo lộn bất hòa trong gia đình, với bạn bè hay nơi lẽ ra thoải mái.
II/. SỰ KHÁC BIỆT GIỮA BỆNH SA SÚT TÂM THẦN VÀ CÁC THAY ĐỔI DO TUỔI GIÀ
Nhiều người cao tuổi “may mắn” có thể lực tốt, minh mẫn, lạc quan cho đến khi lâm bệnh đột ngột một thời gian ngắn rồi “ra đi” rất thanh thản. Làm việc, ăn uống tập luyện phù hợp, cùng với tinh thần thoải mái hòa đồng xã hội, môi trường sống trong lành nên các biểu hiện già đi và sa sút ít xuất hiện hoặc xuất hiện chậm hơn. Đó là trường thọ và những nghiên cứu nhằm mục đích “cải lão hoàn đồng” đông tây kim cổ của các nhà khoa học chưa có kết quả và ai cũng có những thay đổi khi ngày càng già đi.
1/. Các dấu hiệu của bệnh sa sút tâm thần Alzheimer:
2./ Những thay đổi liên quan tuổi tác:
III/. SUY GIẢM NHẬN THỨC NHẸ (MILD COGNITIVE IMPAIRMEN = MCI)
Đề mục này cho thấy suy giảm nhận thức nhẹ chưa được gọi là bệnh, có thể chỉ là trạng thái hay ở trong tình trạng của một người mà những điều cần nhớ để nói lại tự nhiên bị quên thoáng đi, khi đó chúng ta thường “gãi đầu về kiến thức” của mình rồi nhớ ra và nói lại được điều cần nhớ đó (!). Những nghiên cứu chuyên sâu về tập tính hành vi của con người đều đề cập tình huống trên.
Khoảng bao nhiêu tuổi thì MCI xuất hiện ? Nhưng vấn đề là cần tránh “lẫn lộn, chồng chéo” kiểu quên kể trên, như phụ nữ trung niên bị giảm khả năng tập trung trong rối loạn lo âu, trầm cảm, hay như nam giới sau trung niên gặp nhau liên hoan chưa uống đã quên quên rồi chống chế bằng cách “cười trừ” và “diễu” một cách rất duyên dáng. Con cái, thậm chí cháu nội ngoại phát hiện MCI sớm hơn các bác sĩ chuyên khoa !
Để MCI ít hay không xuất hiện hãy đọc phần “Lối sống và các phương thuốc”.
A/. Chẩn đoán:
Không có thử nghiệm đặc biệt nào khẳng định chẩn đoán MCI. Các bác sĩ trên toàn thế giới sẽ quyết định có bệnh MCI hay không là khuynh hướng hàng đầu gây ra các triệu chứng dựa trên thông tin được cung cấp và kết quả của các test làm sáng tỏ chấn đoán.
Nhiều bác sĩ chấn đoán MCI dựa trên các tiêu chuẩn của các chuyên gia quốc tế:
Những khó khăn của trí nhớ và của các hoạt động tâm thần chức năng khác như đặt kế hoạch và quá trình hình thành quyết định làm việc gì đó. Ấn tượng đó của bạn có được bạn bè khẳng định và bạn có thất bại theo thời gian hay không. Lịch sử chăm sóc bệnh tiết lộ khả năng suy giảm của bạn từ mức độ cao hơn (trước đó). Những thay đổi này được các thành viên trong gia đình hay bạn bè gần gũi khằng định.
Toàn bộ hoạt động tâm thần chức năng và hoạt động hàng ngày không bị ảnh hường. Tiền sử bệnh cho thấy mọi khả năng hoạt động hàng ngày không bị suy giảm, mặc dù một số triệu chứng đặc biệt có thể gây ra lo lắng và bất tiện. Trắc nghiệm trạng thái tâm thần cho thấy mức độ suy giảm nhẹ so với tuổi và trình độ học vấn. Các bác sĩ thường đánh giá với Trắc nghiệm Mini Mental Test ( Mini-Mental State Examination = MMSE). Đánh giá test chi tiết hơn có thể giúp đánh giá mức độ suy giảm trí nhớ, trong đó kiểu típ trí nhớ nào bị ảnh hưởng nhiều nhất và các kỹ năng tâm thần khác có bị suy giảm hay không. (Nên nhớ) chẩn đoán này không phải là sa sút tâm thần. Các khó khăn (triệu chứng) bạn khai báo làm chứng thực cho hồ sơ của bác sĩ, cho tiền sử y khoa, và trắc nghiệm trạng thái tâm thần không đủ trầm trọng để chẩn đoán Alzheimer hay một thể sa sút tâm thần khác.
B/ Điều trị:
Hiện tại không có thuốc hay một phương pháp điều trị nào khác được chấp thuận đặc biệt để chẩn đoán MCI ( FDA). Tuy nhiên, MCI là một lĩnh vực hoạt động nghiên cứu. Các nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng có thể giúp hiểu biết tốt hơn và tìm ra phương pháp điều trị nhằm có thể cải thiện triệu chứng, phòng ngừa hay làm chậm quá trình tiến triển tới sa sút tâm thần.
Một số ít bác sĩ dùng thuốc ức chế men cholinesterase cho người bị MCI có triệu chứng chính là mất trí nhớ. Đáng tiếc là cho đến nay loại thuốc này không được khuyến cáo dùng điều trị MCI hàng ngày.
C/. Điều trị một số bệnh khác có thể ảnh hưởng tới hoạt động chức năng tâm thần:
Một số bệnh lý phổ biến khác gần với MCI có thể làm bạn có cảm giác quên hay trạng thái tâm thần ít “sắc bén” so với bình thường. Khi điều trị những căn bệnh này có thể cải thiện trí nhớ và các hoạt động tâm thần chức năng. Các bệnh đó bao gồm:
Bệnh nhân MCI có khuynh hướng có vấn đề về mạng lưới mạch máy não bộ. Cao huyết áp có thể làm xấu thêm tình trạng này và gây ra những khó khăn về trí nhớ. Bác sĩ sẽ theo dõi và khuyên cáo từng bước hạn huyết áp nếu quá cao.
Khi bị trầm cảm bạn thường cảm thấy quên và tâm thần “tối tăm”. Trầm cảm hay gặp ở người bệnh MCI. Điều trị trầm cảm có thể giúp cải thiện trí nhớ, và giúp bạn đương đầu dễ dàng hơn với các thay đổi trong đời sống hàng này.
Nhịp thở ngưng lặp đi lặp lại và khởi động trở lại khi bạn đang ngủ, làm cho bạn ngủ không ngon sau đó. Ngưng thở trong giấc ngủ làm chúng ta cảm thấy mệt quá đáng kéo dài trong ngày, quên và không khả năng tập trung. Điều trị có thể cải thiện các triệu chứng này và tái lập trạng thái tỉnh táo.
D/. Lối sống và các “phương thuốc”:
IV/. CÁC THUỐC ĐIỀU TRỊ BỆNH SA SÚT TÂM THẦN ALZHEIMER
Cơ quan Quản lý Thuốc và Thực phẩm Hoa Kỳ ( FDA) chấp thuận 2 nhóm thuốc điều trị Alzheimer.
Dùng trong các giai đoạn bệnh Alzheimer nhẹ, trung bình và giai đoạn trầm trọng.
Cách thức xếp loại nặng nhẹ dựa trên chỉ số các trắc nghiệm đánh giá về trí nhớ, khả năng nhận thức về thời giờ, địa điểm không gian, về tư duy và các suy luận lý lẽ.
Tuy nhiên, các bác sĩ có thể kê toa cho các giai đoạn khác vói chấp thuận của FDA vì sự phân chia các giai đoạn này không chính xác và người bệnh có thể đáp ứng khác nhau với các loại thuốc khác nhau và sự lựa chọn điều trị thường bị giới hạn.
Nếu bác sĩ kê toa theo kế hoạch chọn lựa, hãy tìm hiểu lợi ích và nguy cơ khi uống thuốc.
Không có thuốc cho trường hợp suy giảm nhận thức nhẹ ( Mild Cognitive Impairment = MCI). Chẩn đoán CMI gồm những thay đổi nhẹ của trí nhớ và suy luận tư duy, có thể chuyển sang giai đoạn giữa thay đổi trí nhớ bình thường do tuổi tác và bệnh Alzheimer. Một số bệnh nhân MCI – không phải tất cả – có thể tiến triển thành bệnh sa sút tâm thần Alzhiemer hay bệnh sa sút tâm thần khác.
Các kiểm nghiệm lâm sàng để biết các thuốc điều trị bệnh Alzheimer có thể phòng ngừa tiến triển của MCI tới bệnh Alzheimer hay không không mang lại lợi ích về sau.
1/. Các thuốc ức chế men cholinesterase:
Một hướng gây tổn hại não bộ của bệnh Alzheimer là giảm mức độ truyền acetylcholine, một chất quan trọng cho sự tỉnh táo hoạt bát, cho trí nhớ, suy luận tư duy và cho khả năng phán xét. Chất ức chế men cholinesterase đẩy mạnh lượng acetylcholine tới tế bào thần kinh để phòng ngừa sự phá hủy của chúng trong não bộ.
Chất ức chế cholinesterase không thể đảo ngược bệnh Alzheimer hay làm ngừng sự thoái hóa của tế bào thần kinh. Các loại thuốc này về sau cũng mất hiệu quả vì sự teo nhỏ của tế bào não bộ, do đó sản xuất ít acetylcholine và dẫn đến tiến triển xấu.
Các tác dụng phụ khi uống thuốc có thể gồm buồn nôn, ói và tiêu chảy. Khởi đầu uống với liều thấp và tăng dần liều có thể giảm các tác dụng phụ. Nên dùng khi ăn có thể hạn chế tác dụng phụ.
Khi có bệnh tim mạch như rối loạn nhịp tim không nên dùng thuốc ức chế cholinesterase.
2/. Ba loại thuốc ức chế men cholinesterase sau đây được dùng phổ biến:
3/. Memantine dùng cho các giai đoạn trễ:
Memantine (Namenda) dùng cho giai đoạn bệnh từ trung bình đến nặng. Cơ chế tác dụng của loại thuốc này là điều chỉnh hoạt động của glutamate (là chất hóa học dẫn truyền các hoạt động chức năng của não bộ) bao gồm nói (diễn đạt câu từ, lời nói) và trí nhớ. Dùng dạng viên hoặc si-rô. Tác dụng phụ hay gặp là chóng mặt, đau đầu, lú lẫn và kích động hành vi.
FDA Hoa Kỳ chấp thậun lưu hành dạng kết hợp donepezil và memantine ( Namzaric) viên nhộng. Tác dụng phụ bao gồm đau đầu chóng mặt, buồn nôn và tiêu chảy.
Khi nào ngưng thuốc điều trị Alzheimer:
Sa sút tâm thần Alzheimer là một căn bệnh tiến triển tăng dần (nặng, xấu dần) nên các triệu chứng cũng như các phương pháp chăm sóc phải thay đổi theo thời gian. Do vậy cần xem xét kỹ kế hoạch điều trị gồm thăm khám, tư vấn bác sĩ để quyết định nên tiếp tục uống thuốc trong thời gian bao lâu.
Hiếu quả của các loại tuốc chữa Alzheimer thường không nhiều và có thể khó đánh giá. Tuy nhiên các triệu chứng có thể trầm trọng nếu không điều trị.
Cần khai báo với bác sĩ điều trị trước khi ngưng thuốc và các biểu hiện xấu đi sau khi ngưng thuốc chữa Alzheimer.
VÀI ĐIỀU KHUYẾN CÁO
Bs Phạm Văn Trụ. Nguyên PGĐ Bv Tâm thần Tp Hồ Chí Minh.
Trong các cuộc “yêu”, nhiều quý ông gặp phải không ít những rắc rối khi bắt đầu “lâm trận” như tự ti về cơ thể hoặc gặp các vấn đề về khả năng cương cứng. Những tình trạng này xảy ra khiến cho cánh mày râu khó đạt được cực khoái cũng như làm giảm ham muốn tình dục. Dưới đây là một số điều mà phái mạnh nên biết để giảm bớt những nỗi lo lắng trên giường ngủ.
Mỗi phụ nữ đều có một mẫu hình nam giới của riêng mình. Có người thích sự “trơn tru” của cơ thể đối phương, cũng có người thích các vùng lông rậm rạp như lông ngực, râu, lông cánh tay, hoặc thậm chí là lông “vùng kín”. Những phụ nữ thích sự sạch sẽ thường nghĩ rằng các vùng lông rậm rạp có thể phá vỡ bầu không khí lãng mạn khi bắt đầu cuộc “yêu”, gây tụt cảm xúc khi gần gũi. Tuy nhiên, có nhiều chị em lại thấy cơ thể đối phương quá nhẵn nhụi sẽ trông không được tự nhiên và thiếu độ nam tính.
Lông cơ thể và tóc là những yếu tố có thể giúp nhận ra tuổi đời của người đàn ông, giúp đàn ông trông trưởng thành hơn, nam tính và quyến rũ hơn khi “yêu”. Có thể những vùng “rậm rạp” đó lại chính là nét hấp dẫn bạn tình của mình. Nếu bạn đang lo ngại rằng vùng lông trên cơ thể mình có thể khiến đối phương mất hứng thì tốt nhất bạn nên tâm sự thẳng thắn với bạn tình để biết rõ quan điểm của nhau, từ đó cùng tìm ra giải pháp tốt nhất để các cuộc “yêu” thăng hoa một cách trọn vẹn.
Theo thống kê từ một cuộc khảo sát gần đây, chỉ có 1% phụ nữ cho biết chiều dài dương vật là “rất quan trọng” đối với họ, 20% đánh giá nó là “quan trọng” và có hơn một nửa nói rằng kích thước dương vật của người đàn ông không thật sự là vấn đề đối với họ.
Theo nghiên cứu cho biết, trung bình kích thước dương vật của người Việt Nam trưởng thành thường là:
Các nghiên cứu cho thấy nhiều phụ nữ không đề cập đến cực khoái khi được hỏi về trải nghiệm tình dục thỏa mãn nhất của họ. Thay vào đó, họ nói về cảm giác được yêu, sự đam mê, hạnh phúc, khơi dậy ham muốn, gợi tình và sự gắn kết với bạn tình của họ.
Trong một cuộc khảo sát lớn, nhiều cặp đôi cho biết việc quan hệ tình dục trong khi sử dụng bao cao su không ảnh hưởng nhiều tới cảm xúc của họ và nó cũng tích cực như khi quan hệ không dùng bao cao su. Bao cao su không ảnh hưởng tới việc họ có đạt được cực khoái hay không.
Nhìn chung, thời gian để đạt được cực khoái của bạn dù 5 phút hay 20 phút đều không có bất cứ vấn đề gì. Theo một nghiên cứu nam khoa trên 500 cặp đôi của 5 quốc gia khác nhau cho biết, trung bình nam giới chỉ mất khoảng 5 phút để đạt được cực khoái cao nhất.
Hiện nay, hầu hết những nam giới gặp tình trạng xuất tinh sớm đều có thể điều trị được thông qua các kỹ thuật kiểm soát sự xuất tinh, chẳng hạn như:
Tại một số thời điểm trong cuộc sống, nam giới có thể gặp khó khăn để đạt được hoặc duy trì sự cương cứng. Vấn đề cương cứng còn được gọi là:
Đa số đàn ông đều gặp phải tình trạng này, tuy nhiên nó chỉ thỉnh thoảng xảy ra tại một vài thời điểm và không phải là vấn đề quá nghiêm trọng.
Vấn đề cương cứng thường liên quan đến độ tuổi. Chúng thường xảy ra phổ biến hơn ở tuổi 70 so với tuổi 30. Nhưng vấn đề cương dương không phải là một phần thường gặp của lão hóa và nó ít có khả năng xảy ra ở những người đàn ông không bị huyết áp cao, tiểu đường hoặc bệnh tim, có thể kiểm soát sự căng thẳng và cảm xúc tốt.
Cơ thể thường xuyên mệt mỏi hoặc uống nhiều bia rượu có thể gây ra chứng rối loạn cương dương. Nếu tình trạng này kéo dài trên ba tháng mà không có dấu hiệu cải thiện, bạn nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn và nhận phương pháp điều trị hiệu quả.
Uống rượu, bia ở mức độ cho phép không ảnh hưởng nghiêm trọng tới quá trình cương cứng của “cậu nhỏ”, thậm chí nó còn tạo ra tác động tích cực, giúp nam giới dễ dàng đạt được và duy trì sự cương cứng. Bên cạnh đó, uống một lượng nhỏ rượu cũng giúp phái mạnh tăng ham muốn tình dục. Tuy nhiên, nếu bạn lạm dụng bia, rượu; sử dụng đồ uống có cồn vượt quá mức cho phép có thể gây ra những hệ lụy nghiêm trọng đến sức khỏe, đặc biệt là làm cho sự cương cứng bị chậm lại hoặc không thể duy trì được.
Theo nghiên cứu của Đại học Chicago về nhu cầu sinh lý của đàn ông theo độ tuổi, khi 55 tuổi, đàn ông mong đợi có thể kéo dài đời sống tình dục thêm 15 năm. Còn đối với phụ nữ, thời gian này sẽ ít hơn khoảng 11 năm. Trên thực tế, đời sống tình dục của đàn ông khỏe mạnh ở tuổi 55, có thể kéo dài thêm 5-7 năm và với phụ nữ, con số này ít hơn khoảng từ 3 – 5 năm.
Theo nghiên cứu trên, đàn ông thường có xu hướng lấy vợ kém tuổi và quan tâm tới đời sống tình dục. Nhu cầu sinh lý của đàn ông theo độ tuổi là khác nhau. Ở đàn ông độ tuổi từ 75 đến 85, số người có bạn tình chiếm tới 72%, trong khi đó với phụ nữ cùng độ tuổi chỉ là khoảng 40%. Hơn một nửa trong số phụ nữ đó đánh giá đời sống tình dục của bản thân là tạm được và 11% trong số đó có hứng thú với tình dục. Đối với những người không có bạn tình từ 57 đến 85 tuổi, 57% đàn ông hứng thú với tình dục.
Theo lời của Stacy Tessler Lindau, Phó Giáo sư, Bác sĩ Sản khoa tại Đại học Chicago: “Đàn ông thường quan tâm đến vấn đề tình dục và chất lượng đời sống tình dục nhiều hơn phụ nữ, và theo thời gian khoảng cách này ngày càng gia tăng”. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng có mối liên quan giữa sức khỏe tuổi già và đời sống tình dục. Vậy ở đàn ông bao nhiêu tuổi thì hết ham muốn?
Lindau và cộng sự Natalia Gavrilova tập trung vào 2 nghiên cứu lớn. Đầu tiên là Nghiên cứu Quốc gia về Cuộc sống của người trung tuổi, với sự tham gia của 3000 người từ 25 đến 74 tuổi, hoàn thành vào năm 1996. Thứ hai là Dự án về Sự lão hóa và Sức khỏe Quốc gia, được khảo sát bởi 3000 người khác từ độ tuổi 57 đến 85, hoàn thành vào năm 2006. Người tham gia cung cấp thông tin về tình trạng hôn nhân, đánh giá chất lượng đời sống tình dục và tần suất quan hệ là bao nhiêu lần. Họ cũng được đánh giá về tình trạng sức khỏe chung theo các thang điểm: kém, trung bình, tốt, rất tốt hoặc xuất sắc.
Kết quả cho thấy đàn ông có nhiều ham muốn và đời sống tình dục phong phú nhiều hơn phụ nữ. Sự khác biệt này thể hiện rõ ràng nhất ở nhóm tuổi từ 75 đến 85, đối với nam giới là khoảng 40%, còn ở nữ giới là khoảng 17%.
Nghiên cứu cũng giới thiệu về một thước đo sức khỏe mới, đó là “Tuổi thọ của đời sống tình dục” (Sexually Active Life Expectancy) viết tắt là SALE, thời gian trung bình của đời sống tình dục. Đối với nam giới, chỉ số SALE thường ít hơn 10 năm so với tuổi thọ.
Ví dụ, đàn ông ở tuổi 30, đời sống tình dục kéo dài cho đến khoảng 35 năm nữa và tuổi thọ của họ có thể thêm tới 45 năm, bao gồm cả 10 năm cuối đời không quan hệ tình dục. Vì vậy, có thể dự đoán, tỷ lệ đàn ông ở tuổi này duy trì đời sống tình dục lên đến 78%.
Các tác giả kết luận rằng “Ước tính tuổi thọ của đời sống tình dục là một thước đo mới để dự báo tình hình sức khỏe cộng đồng và nhu cầu của mọi người về vấn đề sức khỏe tình dục” và “Dự án về đời sống tình dục của người dân rất có ích cho y tế cộng đồng, chuyên môn và các dịch vụ y tế”.
Trong một bài luận, giáo sư Patricia GoodSon từ đại học Texas đã nói nghiên cứu của Lindau và Gavrilova thể hiện một cách nhìn rất mới mẻ và tràn đầy hy vọng. Giáo sư đã chỉ ra: “Nghiên cứu khiến cho chúng ta có thêm hy vọng …Những cư dân Mỹ, dù đã 55 tuổi nhưng vẫn có thể có đời sống dục, đó là điều vô cùng hứa hẹn.”
Giáo sư Goodson đã đưa thêm nhiều câu hỏi chưa có lời giải về mối quan hệ giữa người lớn tuổi và đời sống tình dục, như là chất lượng tình dục và các vấn đề sức khỏe của cộng đồng LGBT. “Những câu hỏi này là lời nhắc nhở về những hạn chế trong việc áp dụng khoa học vào nghiên cứu sự phức tạp vào mối quan hệ của con người và giá trị văn hóa mà chúng ta chọn nghiên cứu”, Giáo sư Goodson kết luận.
Nguồn: vinmec.com
Tái tạo tinh trùng là quá trình sinh ra và trưởng thành hoàn toàn của tinh trùng. Quá trình này nhằm cung cấp một cách liên tục và dồi dào tinh trùng cho mục đích quan trọng nhất là thụ tinh với trứng của người phụ nữ để tạo nên thai kỳ. Vậy tái tạo tinh trùng có quy trình như thế nào và số lượng bao nhiêu? Làm thế nào để giữ tinh trùng khỏe mạnh? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết này.
Tinh trùng được sản xuất hàng ngày trong cơ thể người đàn ông, nhưng một chu kỳ tái tạo tinh trùng đầy đủ phải mất khoảng 64 ngày.
Trong quá trình sản xuất tinh trùng, hay còn gọi là quá trình sinh tinh, mỗi tinh hoàn sẽ tạo ra khoảng vài triệu tinh trùng mỗi ngày, nghĩa là cứ mỗi giây trôi qua lại có 1500 tinh trùng được sinh ra. Khi kết thúc một chu kỳ sản xuất tinh trùng đầy đủ, cơ thể người đàn ông có thể tái tạo tới 8 tỷ tinh trùng.
Con số này nghe có vẻ lớn quá mức cần thiết, tuy nhiên trong mỗi ml tinh dịch được giải phóng khi xuất tinh đã chứa tới 20-300 triệu tế bào tinh trùng. Do đó việc tái tạo tinh trùng với số lượng lớn như vậy là cần thiết, nhằm đảm bảo nguồn cung tinh trùng luôn mới và dồi dào, phục vụ tốt nhất cho việc thụ thai
Chu kỳ tái tạo tinh trùng trải qua các giai đoạn sau:
Việc tái tạo tinh trùng sẽ liên tục làm đầy mào tinh hoàn bằng tinh trùng mới. Nam giới không xuất tinh càng lâu thì tinh trùng sẽ tích tụ lại càng nhiều, do đó số lượng tinh trùng trong một lần xuất tinh càng cao.
Căn cứ vào điều này, nếu nam giới và bạn tình đang muốn có thai thì nên xuất tinh cách vài ngày một lần để làm tăng cơ hội thụ thai. Bên cạnh đó, khả năng mang thai sẽ càng tăng lên nếu nam giới kiêng xuất tinh vào tuần trước khi người bạn tình rụng trứng. Điều này sẽ tối đa hóa cơ hội mang thai khi kết hợp được 2 yếu tố: số lượng tinh trùng lớn của người đàn ông với thời điểm dễ thụ thai nhất của người phụ nữ (cửa sổ thụ thai).
Mặt khác, việc thường xuyên xuất tinh có thể làm giảm số lượng tinh trùng trong mỗi lần. Cách này có thể giúp giảm khả năng mang thai của người phụ nữ, đặc biệt sẽ hiệu quả hơn nếu nam giới kiêng quan hệ tình dục cho tới khi quá trình rụng trứng kết thúc.
Tinh trùng càng khỏe mạnh thì khả năng thụ thai xảy ra càng cao. Ngoài số lượng, sức khỏe tinh trùng còn được đánh giá bằng:
Tinh trùng cần phải đi qua cổ tử cung, tử cung và ống dẫn trứng của phụ nữ trước khi đến được buồng trứng để thụ tinh. Khả năng di chuyển của tinh trùng được đo bằng số lượng tinh trùng đang di động. Một người đàn ông được coi là có khả năng sinh sản khi có ít nhất 40% tinh trùng di động.
Tinh trùng bình thường có đuôi dài và đầu hình bầu dục. Số tinh trùng có hình dạng bình thường cao hơn đồng nghĩa với việc tỷ lệ thụ thai cũng cao hơn.
Để đảm bảo tinh trùng được sản xuất với số lượng đủ lớn, có độ linh động cao với hình dạng đồng đều, bạn có thể thử áp dụng các cách sau:
Một nghiên cứu năm 2014 đã phân tích 433 mẫu tinh dịch từ 231 người tham gia, cho kết quả rằng những nam giới thường xuyên hoạt động ngoài trời hoặc nâng tạ trong 3,2 giờ/tuần có số lượng tinh trùng cao hơn đến 42% so với những nam giới không hoạt động thể dục.
Một nghiên cứu năm 2016 trên 200 người đàn ông cho thấy, những người thực hiện giảm cân và uống 1000mg vitamin C mỗi ngày có sự gia tăng về số lượng và khả năng vận động của tinh trùng.
Một nghiên cứu khác trên năm 2015 trên 102 cặp vợ chồng cũng chỉ ra rằng nam giới có lượng vitamin D bình thường trong mẫu máu thì bạn tình của họ có tỷ lệ mang thai cao hơn so với bạn tình của nam giới bị thiếu vitamin D, mặc dù không có sự khác biệt về số lượng và khả năng vận động của tinh trùng.
Một số nghiên cứu cho rằng việc tiêu thụ từ 4-8 mg lycopene mỗi ngày có thể giúp làm tăng số lượng và khả năng sống của tinh trùng, hoặc số lượng tinh trùng trong một mẫu tinh dịch nhất định. Lycopene là một chất chống oxy hóa được tìm thấy trong nhiều loại trái cây và rau quả có màu đỏ như cà chua, đu đủ, ổi đào, bưởi đào,…
Một đánh giá rút ra từ tổng số 33 nghiên cứu có từ năm 1982 cho thấy, hút thuốc lá có ảnh hưởng rõ rệt một cách tiêu cực đến chất lượng tinh dịch và chức năng tinh trùng, đặc biệt là ở những nam giới có khả năng sinh sản bình thường.
Nghiên cứu được thực hiện trên 1221 người đàn ông chỉ ra rằng, những người càng uống nhiều rượu thì càng có khả năng cao sản xuất ra những tinh trùng có hình dạng bất thường. Thêm vào đó, cũng có một mối liên hệ tồn tại giữa việc uống rượu với nồng độ testosterone thấp, gây ảnh hưởng đến chức năng sinh sản.
Tinh hoàn cần ở trạng thái lơ lửng để duy trì mức nhiệt từ 35-37 độ C, mát hơn so với nhiệt độ cơ thể. Đây là điều kiện môi trường tối ưu để sản xuất tinh trùng. Việc mặc đồ lót chật, quần jeans hoặc các đồ bó khác sẽ ép tinh hoàn vào cơ thể và làm tăng nhiệt độ của chúng, khiến tinh trùng mất khả năng vận động cũng như khả năng sống sót.
Như vậy, cơ thể người đàn ông sản xuất tinh trùng mới mỗi ngày và chu kỳ tái tạo tinh trùng hoàn chỉnh là 64 ngày. Điều này nhằm đảm bảo cho nam giới luôn có nguồn tinh trùng dồi dào cho việc thụ thai.
Chất lượng và số lượng tinh trùng chịu ảnh hưởng không nhỏ bởi chế độ ăn uống và lối sống. Do đó các quý ông cần ăn uống và vận động khoa học, tránh các hành vi không lành mạnh (rượu bia, hút thuốc,…) để giữ cho tinh trùng luôn khỏe mạnh nhất có thể.
